Η ιστορία της Βασιλόπιτας... Tη γνωρίζετε;

Η ιστορία της Βασιλόπιτας... Tη γνωρίζετε;



Πρωτοχρονιά χωρίς βασιλόπιτα, δεν γίνεται! Το γιορτινό τραπέζι περιέχει οπωσδήποτε το παραδοσιακό αυτό έδεσμα σ’ όλη την Ελλάδα, ανεξάρτητα από τις παραλλαγές στη γεύση της.

Αλλού, τη συναντάμε σαν κέικ, τσουρέκι, πίτα αλμυρή ή γλυκιά με φύλλα, ενώ αλλού είναι σαν ψωμί και θυμίζει το Χριστόψωμο. Διαφορές επίσης συναντάμε και στη διακόσμησή της, ενώ κοινό στοιχείο παντού, είναι η αναγραφή του έτους και το φλουρί που περιέχει. Στα περισσότερα μέρη της πατρίδας μας κόβεται αμέσως μετά τον ερχομό του νέου έτους, ενώ σε κάποιες περιοχές κόβεται ανήμερα του Αγίου Βασιλείου, την πρώτη μέρα του χρόνου, στο μεσημεριανό τραπέζι.

Από πού μας έρχεται όμως το έθιμο αυτό;

Η καταγωγή της βασιλόπιτας, βρίσκεται στην Καισάρεια της Μικράς Ασίας, τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Πρεσβύτερος την εποχή εκείνη των χριστιανών στην περιοχή, ήταν ένας από τους σημαντικότερους πατέρες της εκκλησίας, ο Μέγας Βασίλειος. Αυτοκράτορας του Βυζαντίου την ίδια εποχή ήταν ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, ο οποίος σε μια από τις εκστρατείες του κατά των Περσών, πέρασε από την Καισάρεια και έγινε δεκτός από το Μέγα Βασίλειο, που του πρόσφερε τρία κριθαρένια ψωμιά.

Οι κάτοικοι της περιοχής ήταν στην πλειοψηφία τους φτωχοί και δεν μπορούσαν να προσφέρουν στον Ιουλιανό ούτε χρυσάφι, ούτε πολύτιμα δώρα, όπως εκείνος ζήτησε. Αυτός ήταν ο λόγος, που ο Μέγας Βασίλειος του πρόσφερε τα τρία ψωμιά. Θυμωμένος τότε ο αυτοκράτορας, έστειλε πίσω στους κατοίκους τρεις μπάλες σανό. Έτσι ο Μ. Βασίλειος του απάντησε: «Ζήτησες να σου προσφέρουμε, ό,τι πολύτιμο έχουμε και αυτό κάναμε. Σου δώσαμε αυτό που τρώμε. Το ίδιο πιστεύουμε, έκανες και συ. Σ’ ευχαριστούμε!». Αυτό θύμωσε ακόμα πιο πολύ τον Ιουλιανό, ο οποίος ορκίστηκε να ξαναγυρίσει και να καταστρέψει την Καισάρεια.

Μετά από καιρό φτάνουν τα νέα, ότι ο αυτοκράτορας επιστρέφει και ο Μ.Βασίλειος στην προσπάθειά του να σώσει το ποίμνιό του, κάλεσε τον κόσμο να δώσει ότι πολύτιμο έχει, έτσι ώστε να κατευνάσουν το θυμό του Ιουλιανού και να σωθούν. Ο λαός υπάκουσε και έτσι συγκεντρώθηκαν τα πολύτιμα αντικείμενα. Κατόπιν Μ. Βασίλειος και λαός έκαναν αγρυπνία, προσευχόμενοι για τη σωτηρία τους. Στη διάρκεια της προσευχής, ο Μ. Βασίλειος είδε όραμα ότι η Παναγία έστειλε τον Άγιο Μερκούριο και στρατιά Αγγέλων κατά του Ιουλιανού, για να σωθούν οι πιστοί. Έτσι πέρασε ο κίνδυνος, που απειλούσε το λαό. Τα πολύτιμα αντικείμενα όμως, έπρεπε να ξαναγυρίσουν στους κατόχους τους.

Για να μην μπουν όμως κάποιοι στον πειρασμό να πάρουν κάτι που δεν τους ανήκε, ο Μ. Βασίλειος έδωσε εντολή να φτιάξουν μικρές πίτες και μέσα σ’ αυτές να βάλουν τα αντικείμενα που έπρεπε να μοιραστούν. Όταν μοιράστηκαν στους πιστούς ως εκ θαύματος, ο καθένας πήρε το αντικείμενο που πραγματικά του ανήκε.

Από τότε φτιάχνεται η βασιλόπιτα με το φλουρί, για να θυμίζει στους πιστούς την καλοσύνη και την αγάπη που πρόσφερε στον κόσμο, ο Άγιος.
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Να τα πούμε;

Να τα πούμε;





Είναι στ' αλήθεια τόσο γνώριμη αυτή η ερώτηση τις παραμονές των Χριστουγέννων της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων, που αν δεν την ακούσουμε, την αναζητούμε! Σαν κάτι να μην πάει καλά, αν κάποιο παιδί δε χτυπήσει την πόρτα μας αυτές τις μέρες.

    Να τα πούμε; Βέβαια παιδιά να τα πείτε! Κι αρχίζουν τα παιδιά με τα τρίγωνα να σκορπούν μέσα από τις παιδικές φωνές τους, όλο το νόημα των γιορτών κι όλη τη μαγεία του "αγαπάτε αλλήλους".
  Τότε είναι που όλοι γυρίζουν πίσω στη δική τους παιδική ηλικία, στο άκουσμά τους και γινόμαστε ένα για λίγο μαζί τους. Κι όσο περνούν τα χρόνια, τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι του εθιμοτυπικού των γιορτών, ενώνοντας με τα λόγια τους την Ελλάδα, απ' άκρη σ' άκρη. Γιατί μπορεί να διαφέρουν λίγο σε περιεχόμενο από τον ένα τόπο στον άλλο, όμως η ουσία παραμένει ίδια, διαχρονική και αμετακίνητα αναγκαία.
  Οι λαογράφοι τα ονομάζουν "διαβατήριες επωδές" και τα φιλοδωρήματα, που δίνονται στα παιδιά, αποτελούν ένα είδος εξαγοράς των ευχών που λέγονται από τα αθώα παιδικά στόματα και έχουν σαν αποτέλεσμα την ευημερία.
   Έτσι σας παρουσιάζουμε κάλαντα από τέσσερις διαφορετικές περιοχές της πατρίδας μας, που αντιπροσωπεύουν το Βορρά, το Νότο, την Ανατολή και τη Δύση, έτσι ώστε να ανακαλύψουμε την ποικιλία από τη μια και την ομοιότητα από την άλλη, των τραγουδιών αυτών της πατρίδας μας.




Κάλαντα Μακεδονίας
ΗΡΕ ΠΑΛΙ ΝΕΟΝ ΕΤΟΣ
Ήρθε παλι νέον έτος, εις την πρώτην του μηνός,
ήρθα να σας χαιρετήσω, δούλος σας ο ταπεινός.
Ο Βασίλειος ο Μέγας, ιεράρχης θαυμαστός,
εις την οικογένειάν σας νάνοι πάντα βοηθός.
Με αγάπη και ειρήνη, όλην την αρχή χρονιά,
να περάσετε κι εφέτος, δίχως να ΄χετε ζημιά.
Τα παιδιά εις το σχολείο, να πηγαίνουμε συχνά,
να μαθαίνουμε το βίο, της πατρίδος τα ιερά.
Δώστε μας τώρα την κότα, δώστε μας και τα αυγά
και κανένα ταλιράκι, ο Θεός να σας βλογά.
Και για τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά,
σας αφήνω καληνύχτα και του χρόνου με υγειά.




Κάλαντα Κρήτης
ΚΑΛΗΝ ΕΣΠΕΡΑΝ ΑΡΧΟΝΤΕΣ
Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού την θείαν γέννησιν να πω στ‛ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ την πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ‛ η φύσις όλη.
Κυρά καμαροτράχηλη και φεγγαρομαγούλα,
απού τον έχεις τον υγιό, τον μοσχοκανακάρη.
Λούζει τον και χτενίζεις τον και στο σκολειό τον
πέμπεις
κι ο δάσκαλος τον έδειρε μ‛ ένα χρυσό βεργάλι
και η κυρά δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.
Είπαμε δα για την κερά, ας πούμε για τη Βάγια.
Άψε βαγίτσα το κερί, άψε και το λυχνάρι
και κάτσε και ντουχιούντηζε ήντα θα μας εβγάλεις.
Γι απάκι, για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι
κι από τον πύρο του βουτσού να πιούμε μια γιομάτη
κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
κι από το πιθαράκι σου ένα κουρούπι λάδι
κι αν είναι κι ακροπλιάτερο, βαστούμε και τ‛ ασκάκι.
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα
και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παληκάρια
κι αν είναι με το θέλημα, άσπρη μου περιστέρα,
ανοίξετε την πόρτα σας, να πούμε καλησπέρα
κι ακόμα δεν τον πύρηκες τον μάνταλο ν‛ ανοίξεις
να μας κεράσεις μια ρακή κι ύστερα να σφαλίξεις…




Κάλαντα Καππαδοκίας, Μυτιλήνης
ΕΡΟΥΡΕΜ
Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά κι Αρχή του Γεναρίου.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός, στη γη να περπατήσει.
Ερουρέμ, έρου τεριρέμ
Περπάτησε, χαιρέτησε όλα τα ζευγαράκια
κι ο πρώτος ο χαιρετισμός ήταν Άγιος Βασίλης:
Άγιε Βασίλη μ‛, Δέσποτα, πόσα σπυράκια σπέρνεις;
Σπέρνω σιτάρι δώδεκα, κριθάρι δεκαπέντε
έχω και ρόδι δεκαοχτώ κάτω στο περιβόλι
κι εκείνο μου το φάγανε περδίκια και λαγούδια.
Σ‛ αυτό το σπίτι πού ‘ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνους πολλούς να ζήσει.





Κάλαντα Κέρκυρας
ΣΗΜΕΡΑ ΜΑΓΟΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ
Σήμερα Μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη
και ο Ηρώδης ταραχθής, έγινε θηριώδης.
Κράζει τους Μάγους και ρωτά: Μάγοι πού θε να πάτε;
Εις Βηθλεέμ το σπήλαιον, την πόλην την αγίαν
που εκεί γεννάει το Χριστό, η Δέσποινα Μαρία.


  Ο λαός μας, από τη μια άκρη της πατρίδας μας ως την άλλη, παραμένει ίδιος. Ονειρεύεται τα ίδια πράγματα, κάνει τις ίδιες ευχές και τραγουδά τα κάλαντα των Αγίων Ημερών, με την ίδια θέρμη και συγκίνηση στην ψυχή, προσδοκώντας καλύτερες μέρες...
Χρόνια πολλά!


[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
1 Σχόλια
KAZAMIAΣ:Το Ελληνικό Αλμανάκ

KAZAMIAΣ:Το Ελληνικό Αλμανάκ



H KPYΦH ΓOHTEIA TOY KAZAMIA

Bιβλίον πρακτικών και ωφελίμων γνώσεων;

Στους πάγκους των μικροπωλητών στην Oμόνοια και το Mοναστηράκι, στα πανηγύρια και τις λαϊκές αγορές, οι μικροπωλητές διαλαλούν από τον Nοέμβριο κιόλας. O ελληνικός Kαζαμίας πουλάει γύρω στα 200.000 τεύχη κάθε χρόνο.

Aλαμανάκ ή Kαζαμίας; Kι αν Kαζαμίας, τότε ο «Mέγας Eγκυκλοπαιδικός Kαζαμίας του Λιναρδάτου», ο Mέγας Kαζαμίας Πραξιτέτους του «Aστέρος» ή «το Σύμπαν», ο Kαζαμίας του Δαρεμά; Στους πάγκους των μικροπωλητών στην Oμόνοια και το Mοναστηράκι, στα θρησκευτικά πανηγύρια και τις λαϊκές αγορές σε όλη την Eλλάδα, οι μικροπωλητές διαλαλούν απο τον Nοέμβριο κιόλας την έκδοση και των τεσσάρων.

Όμως οι αγοραστές ζητούν πάντα έναν. Tο δικό τους Kαζαμία. Aυτόν που έφερνε στο σπίτι ο παππούς τους, η γιαγιά τους, η μητέρα τους. Aυτόν έχουν συνηθίσει να διαβάζουν και αυτόν εμπιστεύονται. Γιατί ο Kαζαμίας, «βιβλίον πρακτικών και ωφελίμων γνώσεων», φαίνεται πως υπήρξε «ο πραγματικά χρήσιμος και ευχάριστος σύντροφος για κάθε ελληνικό σπίτι».

Σήμερα, οι τέσσερις γνωστότεροι ελληνικοί Kαζαμίες πωλούν γύρω στα 200.000 τεύχη, από τα μέσα Νοεμβρίου ως τα μέσα Ιανουαρίου, ενώ στην Eυρώπη οι πωλήσεις των Aλμανάκ προσεγγίζουν πολύ
μεγαλύτερα νούμερα. Aλλά ας δούμε την ιστορία από την αρχή.

H ονομασία Aλμανάκ είναι αραβική. Δύο λέξεις: το άρθρο αλ και μανάκ, που σημαίνει αρίθμηση ή καιρός, κλίμα. H παράδοση λέει πως τη λέξη έκαναν γνωστή στην Eυρώπη οι Άραβες όταν εγκαταστάθηκαν στην Iσπανία. Aπο τότε η ονομασία Aλμανάκ καθιερώθηκε σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες για τα πάσης φύσεως ημερολόγια που περιελάμβαναν εορτολόγια, προφητείες, χρονολογικούς πίνακες, αστρολογία κλπ. Tο πρώτο τέτοιο έντυπο εκδόθηκε στη Bιέννη το 1457 από τον αστρονόμο Πούρμπαχ και το πρώτο ελληνικό Aλμανάκ εκδόθηκε κι αυτό στη Βιέννη το 1791 από τον Γ.Bεντόνη. H ονομασία Aλμανάκ για τα ημερολόγια τέτοιου είδους επικράτησε ως τις μέρες μας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Iταλία, όμως, εκτός από το εξιταλισμένο Aλμανάκο, τους δόθηκε και η ονομασία Kαζαμία, απο το casa mia. Tα πρώτα ελληνικά Aλμανάκ λέγονταν μηνολόγια, Σεληνοδρόμια, Πασχάλια ή εξελληνίζοντας το Aλμανάκ, Λαμενάχια! Όταν όμως το 1842 κυκλοφόρησε στο Ναύπλιο το πρώτο μηνολόγιο «μεταφρασθέν εκ του ιταλικού εις την ημετέραν διάλεκτον»,η ονομασία που του δόθηκε από τον συγγραφέα του ήταν Kαζαμίας! Hταν η ονομασία που επικράτησε ως τις μέρες μας, παρά τις σποραδικές προσπάθειες αλλαγής της. Tο 1853, παραδείγματος χάριν, εκδίδεται O KAΛXAΣ, «ήτοι της Eλλάδος ο Kαζαμίας» και στον πρόλογό του σημειώνεται, «τις ήτο ο Kάλχας είναι εις όλους γνωστόν.

Kατά τον Όμηρο ο μάντης αυτός εγνώριζε τα παρόντα, τα παρελθόντα και τα μέλλοντα. Yπό των συμβουλών και των προρρήσεών αυτού οι Eλληνες οδηγούμενοι εξεπόρθησαν την Tρωάδα. Eσχάτως ανεκαλύφθησαν εν τινι τόπω αποκρύφω, αι περί πολλών έτι μελλόντων συμβάντων ενέκδοτοι προρρήσεις του Kάλχαντος. Eξ αυτών δημοσιεύονται διά του παρόντος αι αφορώσαι το έτος 1853… Δια τούτο είναι εκ προοιμίων πιστευτόν ότι εν τω παρόντι μηνολογίω υπάρχουσιν αληθιναί τινές περί του μέλλοντος προρρήσεις πολύ αληθέστεραι των του αλλοφύλου Kαζαμία».

O Kαζαμίας λοιπόν όχι μόνο καθιερώνεται στην Eλλάδα σαν ονομασία των ημερολογίων που εκδίδονται στην αρχή κάθε χρόνου αλλά γίνεται συνώνυμος της λέξης μάντης. Στα ελληνικά σπίτια οι αναγνώστες του Kαζαμία, αγνοώντας την καταγωγή και τη σημασία του casa mia, τον προσωποποιούν: «Ποιός τόπε; O Kαζαμίας;» «Ποιός είσαι! O Kαζαμίας;» O Kαζαμίας είναι πλέον αυτός που θα τους πεί τα μέλλοντα, θα τους δώσει πληροφορίες – αφίξεις, αναχωρήσεις πλοίων, εκδηλώσεις, χρήσιμα τηλέφωνα, χιλιομετρικές αποστάσεις – θα τους διηγηθεί ιστορίες, θα
τους ενημερώσει για τα μεγαλύτερα γεγονότα της χρονιάς που πέρασε, θα τους κάνει να γελάσουν με ανέκδοτα, θα τους συμβουλεύσει για το φύτεμα, τον θερισμό, το μαγείρεμα και την ομορφιά, θα τους μάθει καλούς τρόπους και, βεβαίως, θα ερμηνεύσει τα όνειρά τους.

O εκδοτικός οίκος Σαλιβέρου εκδίδει τον «MEΓA KAZAMIA EPMOY ΣAΛIBEPOY» από τα τέλη περίπου του περασμένου αιώνα. Πριν από αυτόν και τουλάχιστον από το 1842 εκδίδονταν βέβαια στην Eλλάδα Kαζαμίες αλλά κανένας από εκείνους τους εκδότες δεν κράτησε την παράδοση ως τις μέρες μας. Tο 1950 ο οίκος M.Σαλιβέρου εκδίδει το «AΛMANAK ΣAΛIBEPOY –EΓKYKΛOΠAIΔIKON HMEPOΛOΓION» με σήμα το κλειδί. «Tο σήμα αυτό δεν ετέθη τυχαίως», γράφει ο M.Σαλίβερος στον πρόλογο εκείνου του τεύχους, «έχει την σημασίαν του. Eκφράζει κατά έναν τρόπον την φιλοδοξίαν μας να καταστήσωμεν το Aλμανάκ Σαλιβέρου το κλειδί με το οποίο θα λύωνται όλαι αι απορίαι, το κλειδί με το οποίο θα ανοίγονται όλαι αι θύραι της γνώσεως και της μορφώσεως». Tο αναγνωστικό κοινό που δεν μπόρεσε να συντηρήσει για πολλά χρόνια το Aλμανάκ, ζητούσε επίμονα κάθε Δεκέμβρη τον «MEΓA KAZAMIA EPMOY ΣAΛIBEPOY».

«Eίμαι μικροπωλητής και δουλεύω στα θρησκευτικά πανηγύρια, στις λαϊκές και στην οδό Aθηνάς τις μέρες των Xριστουγέννων», θα μας πεί η Έφη Δημοπούλου. «O κάθε πελάτης ζητάει συγκεκριμένο Kαζαμία. Άλλος του Σαλιβέρου, άλλος του Δαρεμά, άλλος του Λιναρδάτου. Tρείς-τέσσερεις είναι. Όλων η ύλη είναι περίπου η ίδια. Oι πάντες αγοράζουν Kαζαμία. Nέοι και γέροι. Tα πιστιρίκια λένε, μαμά, Kαζαμία να πάρουμε. O Kαζαμίας γίνεται συνήθεια. Tον παίρνει η μαμά, να τον πάρω κι εγώ. Άλλοι παίρνουν τρεις-τέσσερεις, για δώρα. Δεκαεφτά χρόνια πουλάω Kαζαμίες».

«Aπό το 1934 περίπου εκδίδουμε τον «MEΓA KAZAMIA ΠPAΞITEΛOYΣ του AΣTEPOΣ», μας λέει ο εκδότης Eυάγγελος Παπαδημητρίου δείχνοντάς μας το τεύχος του 1934. «Tο πρώτο εξώφυλλο είναι του Bαγγέλη του Tερζόπουλου που τότε δούλευε εδώ σαν γραφίστας. Aυτό το εξώφυλλο το διατηρούμε ως σήμερα, μόνο που τότε ήταν μονόχρωμο.

Διάφοροι συγγραφείς γράφουν στον δικό μας Kαζαμία. Kάποτε έγραφε και ο αλησμόνητος Φώτης Kόντογλου. Tις προβλέψεις του έτους τις γράφει μία αστρολόγος. Πέρσυ ή πρόπερσυ είχαμε προβλέψει την πτώση ενός τζάμπο. Έγραφε δηλαδή ο Kαζαμίας εκείνον τον μήνα: αεροπορικό δυστύχημα. Όσο για τα ανέκδοτα, μας τα στέλνει ο κόσμος. Tις προάλλες ένας δάσκαλος από τη Nέα Σμύρνη μου έστειλε γύρω στα δεκαπέντε.

Yπάρχουν άνθρωποι που έρχονται από πολύ μακρυά για να αγοράσουν τον Kαζαμία. Eίναι το γούρι τους. Tον έχουν στο κομοδίνο τους οι άντρες ή οι γυναίκες στην κουζίνα τους και τον συμβουλεύονται για να μάθουν τι γιορτή είναι ή τι να μαγειρέψουν». Λυκούργου, Aιόλου, Aθηνάς, Kλεισθένους, Eρμού, Πλατεία Aβησσυνίας, Hφαίστου. Στο παλαιοβιβλιοπωλείο του Nησιώτη, ψάχνοντας για παλιούς Kαζαμίες. Δεν είναι η ύλη πια που ενδιαφέρει. Eίναι η ευχή να βρούμε σημειώσεις.

Προσωπικές σημειώσεις στα περιθώρια κάποιου Kαζαμία. Zητάμε να σχηματίσουμε την εικόνα του αναγνώστη που φυλάει τον Kαζαμία στο κομοδίνο του. Kάποτε ή σήμερα. Tο εύρημα! «MEΓAΣ EΓKYKΛOΠAIΔIKOΣ KAZAMIAΣ TOY EΣΠEPOY», Aθήνα 1960, Aφοί Λιναρδάτου. Xειρόγραφη σημείωση στο εσωτερικό του οπισθόφυλλου: «Tραγούδησέ μου με την γλυκειά σου την φωνή, τραγούδησέ μου».

Kαι παρακάτω: «O αδελφός μου Nικόλαος Λεβαντής απέθανε στας 9 Aυγούστου 1960, ημέρα Tρίτη και ώρα 4 ταξημερώματα. Eτάφη την Tετάρτην 10 Aυγούστου 1960 ώρα 10. Tα σαράντα έγιναν εις τας 18 Σεπτεμβρίου ώρα 9 1/2 A’ Nεκροταφείο». Γράφει και ξαναγράφει ο κ. Λεβαντής την είδηση του θανάτου γύρω από τον μήνα Aύγουστο.

Aνάμεσα στις προβλέψεις και το εορτολόγιο του Kαζαμία που φυλά στο κομοδίνο του γράφει με κεφαλαία γράμματα: KAIPOΣ ΠOΛY ZEΣTOΣ, ΠOΛITIKO ΣKANΔAΛO ΞEΣΠA ΣTHN AΓΓΛIA, EΦEYPEΣIΣ ΦAPMAKΩN ΓIA THN KATAΠOΛEMHΣH TOY KAPKINOY, ΘANATOΣ AMEPIKANOY ΠOΛITIKOY ANΔPOΣ.

Tο ΣYMΠAN είναι ο Kαζαμίας του Δαρεμά ο οποίος εκδίδεται από το 1950. «Eνα εκλαϊκευμένο εγκυκλοπαιδικό βιβλίο είναι ο Kαζαμίας», θα μας πεί ο Γιώργος Δαρεμάς, «ένα βιβλίο που απευθύνεται πιο πολύ στον λαϊκό κόσμο.

Στον αγρότη, τη νοικοκυρά. O Kαζαμίας μιλάει για τις εργασίες του γεωργού, του δενδροκόμου και του λαχανοκόμου όλους τους μήνες του χρόνου. Mιλάει για θέματα γενικού ενδιαφέροντος όπως η μεταθανάτια ζωή, οι διάσημες γυναίκες, ο Aριστοτέλης, η μόλυνση του περιβάλλοντος. Δεν έχει σημασία ποιός γράφει τα κείμενα. O αγρότης δεν ενδιαφέρεται να μάθει ποιός είναι αυτός που του εξηγεί τι είναι ο μετεωρίτης. O Kαζαμίας είναι αυτός που του εξηγεί».

Ποιός γράφει τους Kαζαμίες; Aδιάκριτη ερώτηση, ικανή να σκοτώσει το μύθο. Tο πολύ-πολύ κάποια αρχικά, αντί υπογραφής: K.Λ, M.Δ. Kατά τα άλλα, ό,τι βάλεις στο πιάτο σου θα έρθει στο κουτάλι σου.




ΠEPIOΔIKO «Tαχυδρόμος»- TOMEAΣ ΠOΛITIΣMOΣ – ΣEΛ.96.97 – 1992 
της Bίκυς Θεοδωροπούλου

 
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Ο Αη Βασίλης  έρχεται…. Παραμονή Χριστουγέννων ή Πρωτοχρονιάς;

Ο Αη Βασίλης έρχεται…. Παραμονή Χριστουγέννων ή Πρωτοχρονιάς;



Αλήθεια, πώς θα ήταν οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, χωρίς τον Αη Βασίλη; Η χαμογελαστή φιγούρα, του καλοσυνάτου γεράκου με τα κόκκινα ρούχα, έχει συνδεθεί με τις γιορτές σε σημείο, που κανείς να μη θέλει γιορτές χωρίς… αυτόν! Ας δούμε όμως, πώς φτάσαμε σ’ αυτή την εικόνα του και γιατί άλλοι τον περιμένουν παραμονή Χριστουγέννων και άλλοι παραμονή Πρωτοχρονιάς!

Ο Μέγας Βασίλειος, είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που γεννήθηκε στη Νεοκαισάρεια του Πόντου από χριστιανούς εύπορους γονείς το 330 μ.Χ. Μεγάλωσε στην Καισάρεια και σπούδασε πρώτα στην πόλη που μεγάλωσε και έπειτα στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Επιστρέφοντας στην Καισάρεια, διδάσκει με επιτυχία τη ρητορική και αργότερα, αποφασίζει να ακολουθήσει το μοναχικό βίο. Χειροτονείται διάκονος, πρεσβύτερος και κατόπιν επίσκοπος Καισάρειας. Το 368 στη μεγάλη πείνα, όχι μόνο κινητοποίησε τους πλούσιους, να βοηθήσουν όσους είχαν ανάγκη, αλλά ίδρυσε ολόκληρο συγκρότημα από φιλανθρωπικά ιδρύματα. Μια πραγματική νέα πόλη, που προς τιμήν του ονομάστηκε Βασιλειάδα. Άρρωστος βαριά, θα εγκαταλείψει τα εγκόσμια το 378 στις 31 Δεκεμβρίου. Ο πρωτοχρονιάτικος εορτασμός της μνήμης του, μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά σε όλο τον Ορθόδοξο ελληνισμό και το φιλανθρωπικό του έργο, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πράξεις αγάπης και αλληλεγγύης.

Αυτός είναι ο κύριος λόγος, που στους ορθόδοξους λαούς ο Αη Βασίλης έρχεται παραμονή Πρωτοχρονιάς, ξημερώματα της ημέρας που η Εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη του, θυμίζοντάς μας, πως τα δώρα που ανταλλάσουν οι άνθρωποι μεταξύ τους αυτή τη μέρα, είναι σύμβολο αγάπης προς τον συνάνθρωπο, όχι μόνο για την συγκεκριμένη μέρα, αλλά και για όλη την χρονιά που ανατέλλει.

Ο Αη Βασίλης της Δυτικής Ευρώπης ή καλύτερα των Καθολικών χριστιανών, δεν είναι άλλος από τον Άγιο Νικόλαο. Σύμφωνα με τη χριστιανική θρησκεία, γεννήθηκε το 280 μ.Χ. στην Πάταρα της Λυκίας (σημερινή Τουρκία) από ευσεβείς και πλούσιους γονείς, οι οποίοι πέθαναν εξαιτίας ενός λιμού, όταν ο Άγιος Νικόλαος ήταν δεκατριών χρόνων. Έτσι έγινε κληρονόμος, μιας μεγάλης περιουσίας, την οποία διέθεσε για να ανακουφίζει φτωχούς, χήρες, ορφανά και γενικά όσους είχαν ανάγκη. Πέθανε στις 6 Δεκεμβρίου και η μνήμη του γιορτάζεται την ημέρα αυτή και από τις δύο Εκκλησίες (Ορθόδοξη και Καθολική).

Ο θρύλος του Αγίου Νικολάου, προστάτη των ναυτικών και των παιδιών, έγινε αφορμή στη Δυτική Ευρώπη για το έθιμο της ανταλλαγής δώρων ή προσφοράς δώρων στα παιδιά, την 6η Δεκεμβρίου, ημέρα του εορτασμού της μνήμης του. Έτσι, ξεπηδά ο Santa Claus, μια παράφραση του ονόματος του Αγίου Νικολάου, ενώ το έθιμο της ανταλλαγής δώρων συνδέεται σιγά σιγά με τα Χριστούγεννα.

Πώς όμως ο Άγιος Νικόλαος έγινε Santa Claus και συνδέθηκε με το έθιμο αυτό; Ο τάφος του αγίου στη Μύρα της Λυκίας, υπήρξε ανέκαθεν σημείο προσκυνήματος. Όταν το 1087, ναυτικοί από το Μπάρι της Ιταλίας μετέφεραν τα λείψανα του αγίου από τη Μύρα στο Μπάρι, για να τα διαφυλάξουν από τους Σελτζούκους που ήταν αφέντες της περιοχής, μετέφεραν και τους θρύλους που τον συνόδευαν. Ο πιο γνωστός, αφορά έναν έμπορο από τα Πάταρα, ο οποίος είχε χάσει την περιουσία του και δεν μπορούσε να συντηρήσει την οικογένειά του. Έτσι οι κόρες του αποφάσισαν να βάλουν κλήρο για να δουν πια θα γινόταν πόρνη, έτσι ώστε με τα χρήματα που θα κέρδιζε, να μπορέσουν να σωθούν οι υπόλοιπες. Ο Νικόλαος, έμαθε την τραγική κατάσταση της οικογένειας και θέλησε να βοηθήσει. Κατά τη διάρκεια της νύχτας λοιπόν, μπήκε στο σπίτι του εμπόρου, ενώ όλοι κοιμούνταν και άφησε μικρά σακιά με χρυσό για να σώσει την οικογένεια.

Μια άλλη νύχτα, σε άλλη οικογένεια, έριξε από την καμινάδα χρυσό κι εκείνος προσγειώθηκε σε μια κάλτσα που είχαν κρεμάσει στο τζάκι για να στεγνώσει. Έτσι προέκυψε και το έθιμο να μπαίνουν τα δώρα στις κάλτσες που είναι κρεμασμένες στο τζάκι. Γενικότερα επειδή ο άγιος δώριζε στους ανθρώπους αυτό ακριβώς που χρειάζονταν, προέκυψε και η συνήθεια της ανταλλαγής δώρων την παραμονή της ημέρας του θανάτου του.

Αργότερα από τον 12ο αιώνα και μετά, οι Ολλανδοί, ναυτικός λαός, μεταφέρουν τη φήμη του αγίου στο Άμστερνταμ, συγχωνεύοντας τη με ένα δικό τους παγανιστικό τοπικό ήρωα του χειμώνα τον Wooden, γερμανικής προέλευσης. Η νέα μορφή του αγίου όμως έχει πια αλλάξει. Η μαυριδερή ή γκρίζα γενειάδα, είναι τώρα άσπρη και μακριά. Έτσι ταξιδεύει και μέχρι την Αμερική με τους πρώτους ολλανδούς μετανάστες. Το 1773, ένας αμερικανός λαϊκός συγγραφέας, ο Washington Irving, γράφοντας την ιστορία της Νέας Υόρκης για λογαριασμό του Ιστορικού Συλλόγου της πόλης, που θεωρεί τον “Saint Nicholas” προστάτη της, θα δώσει νέες διαστάσεις στο θρύλο. Τώρα πια ο Άγιος Νικόλαος εμφανίζεται ως πολεμικός προστάτης των αμερικανών επαναστατών. Ο συγγραφέας τον περιγράφει να έρχεται πάνω στο άλογό του μοιράζοντας δώρα, δανειζόμενος στοιχεία από την ολλανδική εκδοχή.

Το 1823 ένα χριστουγεννιάτικο ποιηματάκι, έρχεται να τ’ αλλάξει όλα και να γίνει μάλιστα και πολύ δημοφιλές. «Η επίσκεψη του Αγίου Νικολάου» ή καλύτερα «Η νύχτα πριν από τα Χριστούγεννα – The Night before Christmas» όπως είναι γνωστό, του Clement Clark Moore, περιγράφει ένα εντελώς διαφορετικό Αη Βασίλη (Santa Claus), που με τη μορφή ξωτικού μπαίνει στα σπίτια από την καμινάδα για ν’ αφήσει τα δώρα του.

Όποια βραδιά, παρ’ όλα αυτά, κι αν τον περιμένουν οι άνθρωποι απανταχού της γης, ένα είναι βέβαιο: ο Αη Βασίλης συμβολίζει ότι πιο όμορφο κι ευγενικό, περιέχει το μήνυμα των γιορτών.

Την αγάπη και την ελπίδα, πως όλα μπορούν να γίνουν καλύτερα! Αρκεί να κρατήσουμε το μήνυμα αυτό στη σκέψη μας όλο το χρόνο.









πηγή πληροφοριών: wikipedia.org


[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Μάσκα προσώπου για άνδρες & γυναίκες με τσάι και λεμόνι

Μάσκα προσώπου για άνδρες & γυναίκες με τσάι και λεμόνι


Έρχονται γιορτές και παρόλη την οικονομική κρίση και την αβέβαιη κατάσταση που βιώνει η χώρα μας, όλοι θέλουμε η εμφάνισή μας να είναι λαμπερή, χωρίς να ξοδέψουμε χρήματα που δεν έχουμε...

Ο καλύτερος τρόπος να το πετύχουμε αυτό, είναι μια σπιτική μάσκα, σαν αυτή που σας προτείνουμε η οποία ανήκει στην κατηγορία peel-off, δηλαδή στερεοποιείται πάνω στην επιδερμίδα όση ώρα προσφέρει την εντατική φροντίδα της και για να αφαιρεθεί απλά πρέπει να τραβήξετε το λεπτό φιλμ που δημιουργήθηκε.

Πώς θα τη φτιάξετε:

Θα χρειαστείτε, 1/2 φλιτζάνι πράσινο τσάι (δράση καταπραϋντική), το χυμό μισού λεμονιού (βιταμίνη C για λάμψη και κιτρικό οξύ για ήπια απολέπιση), 2 ασπράδια αυγού και το "μυστικό συστατικό" 2 φακελάκια ζελατίνη σε σκόνη (για να δώσουν στη μάσκα την peel-off υφή της).

Διαλύστε τη ζελατίνη στο πράσινο τσάι, ρίξτε το λεμόνι στο μείγμα και το βάλτε στο φούρνο μικροκυμμάτων για λίγα δευτερόλεπτα ή το ζεστάνετε το, στο μάτι της κουζίνας μέχρι να διαλυθεί εντελώς η ζελατίνη. Το βήμα αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί έτσι θα επιταχυνθεί η τέλεια υφή της μάσκας. Αφήστε το μείγμα να κρυώσει και στη συνέχεια ρίξτε τα ασπράδια των αυγών (για τροφή και σύσφιξη του δέρματος) και αναμίξετε μέχρι να αποκτήσει ομοιομορφία.

Πριν απλώσετε τη μάσκα στο πρόσωπό σας πρέπει να βεβαιωθείτε ότι είναι σε θερμοκρασία δωματίου.

Απλώστε σε όλο το πρόσωπο με τα δάχτυλα ή με ένα καθαρό φαρδύ πινέλο, σε μια παχιά στρώση, έτσι ώστε όταν στεγνώσει να μπορείτε εύκολα να την αφαιρέσετε. Αφήστε τη για 3 λεπτά και μετά απλώστε μια δεύτερη στρώση την οποία πια αφήνετε να δράσει για 20 λεπτά.

Αφαιρέστε το φιλμ, τραβώντας απαλά και αν χρειαστεί, περάστε το πρόσωπό σας με μια χλιαρή βρεγμένη πετσέτα για να είναι απόλυτα καθαρό.

Αυτή η μάσκα αφήνει την επιδερμίδα πιο σφριγηλή, ματ και λαμπερή κάτι που και ο καθρέφτης σας θα επιβεβαιώσει!...

Η δική μας πρόταση: Κάντε τη μαζί με τον ή την σύντροφό σας!!


                                   
Πηγή: queen.gr

[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Χριστόψωμο

Χριστόψωμο



Ένα από τα πιο όμορφα έθιμα των Χριστουγέννων, που συναντάμε σε όλο τον ελλαδικό χώρο, με αρκετές παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή, κυρίως ως προς το περιεχόμενο. Είναι ένα ψωμί στρογγυλό, περίτεχνα διακοσμημένο. Σ’ άλλες περιοχές τα υλικά του, είναι τα βασικά υλικά του ψωμιού (αλεύρι, νερό αλάτι και προζύμι), σε άλλες όμως μπορεί να περιέχει μέλι, κανέλα, σουσάμι, ροδόνερο, αμυγδαλόψιχα, μαστίχα ή μαχλέπι.

Αν και το περίτεχνο στόλισμά του διαφέρει στην κάθε περιοχή, ένα είναι σίγουρο: τα υλικά με τα οποία γίνεται το στόλισμα είναι καρύδια και αμύγδαλα με το κέλυφός τους καθώς κι ένας μεγάλος σταυρός από ζυμάρι που το χωρίζει στα τέσσερα.

Σημαντική διαφορά επίσης αποτελεί ο χρόνος που κόβεται το χριστόψωμο στο κάθε σημείο της Ελλάδας. Υπάρχουν δύο κατηγορίες. Η μία αφορά τις περιοχές (π.χ. Επτάνησα) όπου το Χριστόψωμο κόβεται στο δείπνο της Παραμονής των Χριστουγέννων, συνοδευόμενο από εννέα νηστίσιμα φαγητά εκ των οποίων το ένα, είναι οπωσδήποτε ντολμαδάκια που συμβολίζουν το νεογέννητο Χριστό τυλιγμένο στα σπάργανα. Η άλλη κατηγορία αφορά τις περιοχές (π.χ. Στερεά Ελλάδα) όπου το Χριστόψωμο κόβεται ανήμερα των Χριστουγέννων στο μεσημεριανό τραπέζι. Μάλιστα σε κάποιες περιοχές βάζουν μέσα στο Χριστόψωμο και ένα νόμισμα, που φέρνει τύχη σε όποιον το βρει.

Διαφορές συναντάμε ακόμα και στην ονομασία του. Έτσι εκτός από Χριστόψωμο, λέγεται και ψωμί του Χριστού, Σταυροψώμι, Χριστοκουλούρα, Κουλούρα, Βλάχες ή Σταυροί.

Σε πολλές περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, ο ιερέας το πρωί των Χριστουγέννων, μετά τη Θεία Λειτουργία, περνάει από τα σπίτια των πιστών και ευλογεί το Χριστόψωμο. Αυτό το έθιμο ονομάζεται « Ύψωμα του ψωμιού».

Όποιες κι αν είναι οι διαφορές του το έθιμο του Χριστόψωμου διατηρείται στα περισσότερα μέρη της πατρίδας μας ακόμη και στο εξωτερικό που ζουν Έλληνες και διατηρούν τα έθιμα του τόπου μας.

Αν αποφασίσετε φέτος να τηρήσετε το έθιμο, παραδοσιακή συνταγή θα βρείτε στο kopiaste.info
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Γνωμικά... (μέρος 2ο)

Γνωμικά... (μέρος 2ο)



Μία ενδιαφέρουσα συλλογή από αποφθέγματα γνωστών κι αγνώστων ατόμων...


Ονειρέψου, σα να πρόκειται να ζήσεις για πάντα, ζήσε σα να πρόκειται να πεθάνεις σήμερα.
......
Κανείς δεν είναι τέλειος και κανένας δεν αξίζει να είναι τέλειος. Κανείς δε τα βρίσκει εύκολα, όλοι έχουν προβλήματα. Ποτέ δεν ξέρεις τι περνάει ο καθένας. Γι' αυτό σκέψου πριν αρχίσεις να κρίνει και να διακωμωδείς τους άλλους. Ο καθένας κάνει το δικό του μοναδικό πόλεμο.
......
Επέλεξε τον άνθρωπο που σε πηγαίνει να γνωρίσεις τους γονείς του και όχι την κρεβατοκάμαρά του. (Maryann)
......
Το καλύτερο πράγμα στη ζωή είναι να βρεις κάποιον που γνωρίζει όλες σου τις αδυναμίες και εξακολουθεί να πιστεύει πως είσαι εκπληκτικός.
......
Υποστήριξε αυτά που πιστεύεις ακόμη και αν μείνεις μόνος σου.
......
Αν δεν σου αρέσει κάτι, άλλαξέ το. Αν δεν μπορείς να το αλλάξεις, άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο το βλέπεις.
......
Όσο είσαι απασχολημένος ψάχνοντας τον τέλειο άνθρωπο, πιθανόν να χάσεις κάποιον άλλο, "όχι και τόσο τέλειο", που θα μπορούσε να σε κάνει ευτυχισμένο.
......
Οι πιο επίπονες μορφές αποχαιρετισμών είναι αυτές που δε λέγονται ή δεν εξηγούνται ποτέ.
......
Το κλάμα δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Από τότε που γεννήθηκες, είναι σημάδι ότι είσαι ζωντανός.
......
Δεν θα πνιγείς πέφτοντας στο νερό, αλλά παραμένοντας μέσα.
......


Συνεχίζεται...
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια

find "to e-periodiko mas" on instagram